(30 ޖޫން 2020ގައި ޝާއިއުކުރި ބަޔާ ގުޅޭ)
"އުފަން ރަށުގައި އަހަރެން އާދައިގެ ރީތި ދިރިއުޅުމެއް އުޅެނިކޮށް ވަރުގަދަ ލަޝްކަރެއް އައިސް އަހަރުމެންގެ ގިނަ ބަޔަކު މަރައިފިއެވެ. (މިއީ ހަމަ ސަރަހައްދީ އެފްރިކާ ބައެކެވެ) އަދި ހަނގުރާމައިގައި އެމީހުން ހައްޔަރު ކުރި އަސީރެއްގެ ގޮތުގައި އަހަރެން ބަނދެގެން ގެންގޮސް ބޮޑު އޮޑިޔަކަށްލައި އަދި ފަހުން ނަސޯރާ ދީނުގެ ބަޔަކަށް އަހަރެން ވިއްކާލައިފިއެވެ. ދުވަސްކޮޅެއް ފަހުން އެއަށް ވުރެ ބޮޑު އޮޑިޔަކަށް އަހަރެން އަރުވައި މި ރިޔަލު އޮޑި އަހަރުމެން ގޮވައިގެން ކަނޑުދުވަން ނިކުމެއްޖެއެވެ. ދޮޅުމަސްދުވަހު މާކަނޑެއްގައި މިހެން ދުއްވަމުން ގޮސް، ކާފަރުންގެ ބަހުން ޗާލްސްޓަން (Charleston) ކިޔާ ރަށަކަށް އެ އޮޑި ބަނދަރުކޮށްފިއެވެ. (މިއީ އެމެރިކާގެ ދެކުނު ކެރޮލައިނާގެ ބަނދަރުމަތީ ސަހަރެކެވެ. މިއީ އެމެރިކާގެ އިރުދެކުނުބިތެވެ.)
މި ސަހަރުގައި އެމީހުން އަހަރެން ވިއްކައިލީ ހަށިގަނޑު އަނަރޫފަ، ފިސާރި ނުލަފާ، ރަތްލާޖެހި ކާފަރަކަށެވެ! މީނާއަކީ ހެއްދެވި ފަރާތްދެކެ ކުޑަކޮންވެސް، ހިތުގައި ބިރުވެރިކަމެއް ނެތް މީހެކެވެ. އަހަންނަކީ ހަށިގަނޑުން ބޮޑު މީހެއް ނޫނެވެ. އުޅެ ބޮޑުވި ހިސާބުގެ ގިނަ މީހުންނަށްވުރެ ރޫފަދެރަ މީހެކެވެ. ( ތައުލީމީ ދާއިރާގެ ތަނަވަސް މީހެއްކަމުން އެ އުމުރުގައި، ސާޅީހަކަށް އަހަރުގައި މީނާއަކީ ބުރަމަސައްކަތަށް ހޭނިފައިވާ މީހަކަށް ވުން ވަރަށް ދުރެވެ. – ސަމީރު) އަހަރެން މިރަށަށް ގެނައި އޮޑިން ބާލައި އިންސާނީ ނީލަމެއްގައި އަހަރެން ގަނެ މިލްކު ކުރި ނުލަފާ ޖޯންސަންގެ އަނިޔާވެރިކަމަށް ކެތް ނުކުރެވިގެން އަހަރެން ފިލައިގެން އެހެން ހިސާބަކަށް އެކި ގޮތްގޮތުން ދިޔައިމެވެ. މިހެން ރޭގަނޑުގެ އަނދިރީގެ ސިއްރިޔާތުގައި މަހެއްހާ ދުވަހު ފައިމަގުގައި ހިނގަމުން ގޮސް " ފަޔެޓްވިލް" ކިޔާ ސަހަރަކަށް އަހަންނަށް އާދެވިއްޖެއެވެ. ދުރުދުރުގައި ވަރަށް ރީތި ގޭގެ ފެންނަން ހުއްޓެވެ. ހަނދުމަހުން ފުރަތަމަ ދުވަހެއްގައި އެތަނުން ގެއަކަށް (ފައްޅިއަކަށް) ވަދެފީމެވެ. މިތަނުގައި އިން ޒުވާން ކުއްޖަކަށް އަހަރެން ފެނިގެން އޭނާގެ އަހަށް އަރައި ހަންމުށިޖަހައި ބާރަށް ގޮސް އޭނާގެ ބައްޕަ 'ހަންޓަރ' ގޮވައިގެން އަތުވެއްޖެއެވެ. މިދެބަފައިން އައީ ކުއްތާތަކެއްވެސް ގޮވައިގެންނެވެ.
މިދެބަފައިން ދޮޅަހަކަށް މޭލަށް އަހަރެން ގޮވައިގެން، ދަމަމުން ކަހަލަ ގޮތަކަށް ހިންގާފައި ގެންގޮސް ބޮޑު ގެއަކަށް (ޖަލަކަށް) ވައްދައިފިއެވެ. މިވެއްދި ތަނުން ނިކުމެވޭނެ ހަމަ އެއްވެސް ގޮތެއް ނެތެވެ. ސޯޅަވަރަކަށް ދުވަސް ފަހުން އަހަންނަށް ގޮވައި ބޭރަށް ނެރެފިއެވެ. ކުރިމަތީގައި ވަރަށް ގިނަމީހުން ތިއްބެވެ. މުޅީންވެސް ނަސޯރާ ދީނުގެ މީހުންނެވެ. އެކަކު އަހަންނާ ސުވާލު ކުރަން ފަށައިފިއެވެ. ދައްކާވާހަކައިން ދޭހަވަނީ ހަމައެކަނި އެންމެ ސުވާލެކެވެ. އަހަރެންގެ ނަމަކީ 'ސައީދު' ތޯ ނުވަތަ 'އުމަރު' ތޯ އެވެ. ކުޑަ ދުވަސްކޮޅެއް ފަހުން އަހަންނާ ހަވާލުވީ ޖެނަރަލް އޮވެން ކިޔާ މީހެކެވެ. އޭނާގެ ފުރިހަމަ ނަމަކީ ޖިމް އޮވެން އެވެ. މި ލިޔުން ލިޔާއިރުވެސް އަހަރެން މި ހުންނަނީ އޭނާގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައެވެ.
" އޭތް، އުތުރު ކެރޮލައިނާގެ މީހުންނޭވެ! އޭތް، ދެކުނު ކެރޮލައިނާގެ ހުރިހައި މީހުންނޭވެ! އޭތް، މުޅި އެމެރިކާގެ އެންމެންނޭވެ! އަހަންނާ މި ހަވާލުވި ޖިމް އޮވެން އާއި އޭނާގެ ބޭބެ ޖޯން އޮވެން ފަދަ ހިތް ހެޔޮ ޚުލްގު ރަނގަޅު ދެމީހުން ކަލޭމެންގެ ތެރޭގައި އުޅޭހެއްޔެވެ؟ މިއީ ހާދަހައި ހިތްހެޔޮ، އިހްސާންތެރި ދެމީހުންނެވެ. އަހަންނަށް ކާންދެނީ އެމީހުން ކާ ކެއުމެވެ. ލައްވަނީ ހަމަ އެމީހުން ލައި އުޅޭ ފޭރާމެވެ. އެމީހުން ކިޔާ މުގައްދަސް ފޮތް އަހަރެން ކިޔުން މަނަލެއް ނުކުރެއެވެ."
"ނަސޯރާ ދީނުގެ މީހުން މިރަށަށް އަހަރެން ގެނައުމުގެ ކުރިން، އަހަރެންގެ ދީނަކީ މާތް ﷲގެ ރަސޫލާ މުޙައްމަދު صلي الله عليه وسلم މީސްތަކުންނަށް ނުހަނު އަމާނާތްތެރިކަމާއެކު ފޯރުކޮށްދެއްވި އިސްލާމް ދީނެވެ. އުފަން ރަށުގައި އަހަރުމެން އިސްލާމުންގެ އާދައިގެ މަތިން، ދުވަސް ފަށަނީ އާ ދުވަހެއްގެ އެންމެ ފަތިސް ވަގުތުންނެވެ. މިސްކިތަށް ގޮސް އަހަރެންގެ މޫނު ދޮންނަމެވެ. ދެއަތްތިލަ ދޮވެ އަތްދަނޑިޔާއި އުޅަނބޮށިހުޅާ ހަމައަށް ދޮންނަމެވެ. ބޮލުގައި ފެންފޮހެލައި ދެފައިތިލަ ރަނގަޅަށް ދޮވެގެން ނޫނީ އަހަރެން ނަމާދެއް ނުކުރަމެވެ. ދެންމެ މި ލިޔުނު ކަންތައް ދުވާލަކު ފަސްފަހަރު އަހަރުމެން ތަކުރާރު ކުރަމެވެ. އެހެނީ އަހަރުމެން މެންދުރު، އިރު މެދުޖެހުމުން ނަމާދެއް، އަދި މެންދުރު ފަހުގެ ވަގުތެއްގައިވެސް އިތުރު ނަމާދެއް ކުރަމެވެ. އަދި އިރު އޮއްސުމުންވެސް އަދި އެހެން ނަމާދެއް ކުރަމެވެ. ދެން ރޭއަނދިރިވެ ދުވަހުގެ ހަލަބޮލި ފިޔަވަޅުތައް އޮބުމުން އެދުވަހުގެ ފަސްވަނަ ނަމާދު އަދާކުރަމެވެ."
މާތް ﷲ ދެއްވައިފައިވާ ރިޒްޤުގެ ތަނަވަސް ކަމުން އަތުގައި ހުރި މުދަލުން އަހަރެން ކޮންމެ އަހަރަކު ޒަކާތް ނެރުނީމެވެ. ރަނާއި ރިހިންނެވެ. ގޮވާމުންނާއި ގެރި ބަކަރިންނާއި ކަންބަޅިބަކަރިންނެވެ. ބައެއް ފަހަރު ހަނޑޫ، ގޮދަން އަދި ބާރްލީން ވެސް މުދަލު ޒަކާތް ނެރެމެވެ. ކާފަރުންނާ އިދިކޮޅަށް ހަނގުރާމައިގައި އެތައް ފަހަރަކު ޖިހާދު ކުރީމެވެ. ރަށުގެ ތަނަވަސް މީހުންގެ ޖަމާއަތެއްގައި މާތްވެގެންވާ މައްކާއަށް ގޮސް ހައްޖުވީމެވެ. އަހަރެންގެ އަމިއްލަ ރަށުގައި އުޅެނިކޮށް ޖަހައިގަނެގެން ބަނދެގެން ގެންގޮސް އޮޑިޔަކަށްލީ އަހަރެންގެ އުމުރުން ސާޅީހަކަށް އަހަރުގައެވެ. މި ނަސޯރާ ދީނުގެ މީހުންގެ ރަށުގައި އަޅެއްގެ ގޮތުގައި އަހަރެން ގެންގުޅޭތާ މިހާރު 24 އަހަރުވެއްޖެއެވެ. ( މި ލިޔުން އޭނާ ލިޔުއްވީ 1831 ގައެވެ!)
މި މަޒްމޫނު ލިޔަން ތައްޔާރު ވުމުގެ ގޮތުން އަޅުގަނޑު ކުރި މަސައްކަތުން ފާހަގަވި އެއްކަމަކީ، މި އުމަރު އިބްނި ސައީދު އެމެރިކާއަށް ގެންދެވުނީ 1807 ވަނަ އަހަރުގައި ކަމަށްވާތީ، އެދުވަސްވަރު އެމެރިކާގެ ރައީސްކަމުގައި ހުންނެވީ، ޅަފަތުގައި އޮތް ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ތިންވަނަ ރައީސް ތޮމަސް ޖެފަރސަން އެވެ. އޭނާގެ ވެރިކަމުގެ ދެވަނަ ދައުރުގެ މެދެއްހާ ހިސާބެވެ. މީނާއަކީ، މިހައިތަނަށް ވެރިކަން ކުރައްވާފައިނުވާހައި އިލްމުވެރި އެތައް ހުނަރެއް، އެތައް ބަހެއް ދެނެލެއްވި ކުޅަދާނަ ޑިޕްލޮމެޓެކެވެ. މޮޅު ލިޔުންތެރިއެކެވެ. އެމެރިކާގެ މިނިވަންކަން އިއުލާނު ކުރުމުގެ ޤަރާރު ލިޔުއްވި މުސައްނިފެވެ. މި ލިޔުމުގައި " ހުރިހައި އިންސާނުން ހެއްދެވީ އެއް ހަމައެއްގައި" ކަމަށް ލިޔުއްވީ ވެސް ހަމަ މިދެންނެވި ތޮމަސް ޖެފަރސަން އެވެ. ނަމަވެސް މީނާގެ ކުޑަ ގަނޑުވަރެއް ވަރުގެ ގެ އެޅުއްވީ އަޅުންލައްވައި ހިލޭ މަސައްކަތް ކުރުވައިގެންނެވެ. ( ރިޔާސީ ގަނޑުވަރު ވައިޓް ހައުސް ބިނާ ކުރުމުގައިވެސް ވަރަށް ގިނަ އަޅުންނާއި، މިނިވަން ވެފައިތިބި ކަޅުމީހުން ގެންގުޅުނެވެ) ރައީސް ޖެފަރސަންގެ އުމުރުގެ އެކި ދުވަސްވަރު ހަސަތޭކަ އަޅުން ގެންގުޅުއްވާފައިވާކަމަށް ތާރީޚު ހެކިދެއެވެ. ވީމާ، އެމެރިކާގެ މިނިވަންކަން އިއުލާނު ކުރުމުގެ ޤަރާރުގައި " ހުރިހައި އިންސާނުން ހެއްދެވީ އެއް ހަމައެއްގައި" ކަމަށް ލިޔުއްވި މޭސްތިރި އަމިއްލަ ފުޅަށް އެހެން އަދި ލިޔުއްވި ނަމަވެސް، ހިތްޕުޅުގެ ފުންމިނުން އެ މާތް ޝިޢާރު ގަބޫލުކުރެއްވި ކަން ދޭހަވާ ހަރުދަނާ ކަމެއް އަމަލީގޮތަކުން ނުކުރައްވެއެވެ. ޖެފަރސަން ގެންގުޅުއްވި އަޅު ސެލީ ހެމިންގްސްގެ ކިބައިން 6 ދަރިން ލިބިލެއްވިއެވެ. ނަމަވެސް ރަސްމީ ސިފައެއްގައި އެއީ އޭނާގެ ބޭފުޅުން ކަމުގައެއް ނުބައްލަވައެވެ. އެކުދިންގެ މަންމަޔާ ވެވިފައިވާ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން އުމުރުން 18 އަހަރު ވުމުން އެމީހުން މިނިވަން ކުރެއްވިއެވެ. ނަމަވެސް ލިޔެކިޔުމުގައި މުޅީންވެސް ލިޔުއްވާފައިވަނީ "ފިލައިގެން ދިޔަ އަޅެއް" ކަމުގައެވެ. އެހެން ނަމަވެސް މި ހަކުދިން ހޯއްދަވަން(ފިލައިގެންދާ އަޅުންނާމެދު އެދުވަސްވަރު ކަންތައް ކުރާގޮތަށް އެމީހުން އަތުލައިގަނެގެން އަނބުރާ ގެންނަވަން) އެއްވެސް މަސައްކަތެއް ނުކުރައްވައެވެ. ފިލައިގެން ދިޔަ އެހެން އަޅުން ހޯއްދަވައި އަނބުރާ ގެންނަވަން އެތައް ޚަރަދެއް ކުރެއްވިކަމަށް ވެއެވެ. ނަމަވެސް ޖެފަރސަން އަވަހާރަ ވީއިރުވެސް (އޭނާގެ ވަސިއްޔަތުގައިވެސް ) މި ހަކުދިންގެ މަންމަ ސެލީ ހެމިންގްސް މިނިވަނެއް ނުކުރައްވައެވެ! ވީމާ ކުޅަދާނަ، އިލްމުވެރި، ތިންވަނަ ރައީސްވެސް ލިޔުއްވި އެއްޗަކާ، އަމަލީ ގޮތުން ކަންތައް ކުރެއްވި ގޮތާ އެއްވެސް ގުޅުމެއް ނެތެވެ. ފައްކާ މުނާފިގެކެވެ!
މިމަޒްމޫނުގައި އުމަރު އިބްނި ސަޢީދުގެ ޒާތީސިޔަރަތު އެކީގައި ދިވެހިބަހަށް ތަރުޖަމާ ކުރުމުގެ ބޭނުމެއް އޮތް ކަމަކަށް ނުދެކެމެވެ. އެ ލިޔުމުގައި ތަކުރާރުވުން ގިނައެވެ. ފަހުން ހަވާލުވި ސާހިބު މީހާގެ ހެޔޮކަމާއި އޭނާގެ ކޮއްކޮގެ އިހްސާންތެރިކަން ތަކުރާރު ކުރައްވާފައިވެއެވެ. އެ އާއިލާގެ ކުދިންގެ އަދަދާއި ނަންނަމެވެ. އެ އާއިލާއަކީ ނަސޯރާ ދީނަށް ތެދުވެރި ދީންވެރި ބައެއް ކަމާއި އެމީހުން ގެންގުޅޭ އިންޖީލަކުން މީނާއަށް ކިޔައިދޭ ކަމާއި ފަހުން ތިމަންނާވެސް ނަސޯރާ ދީން ގަބޫލު ކުރިކަން ދޭހަވާކަހަލަ އިބާރާތުން ލިޔުއްވާފައިވެއެވެ. އަރަބި ބަހުން އޮތް ލިޔުން،އިނގިރޭސި ބަހަށް ފުރޮޅައިލުމުގައި މީނާ، "ސައްޔިދުނާ ޢީސާ އަލް މަސީޙް" މިހެން ލިޔުއްވާފައިވާ ތަންތަން އިނގިރޭސި ތަރުޖަމާގައި، " އަވަރ ލޯޑް ޖީސަސް ދަ މެސިއަހް " މިހެން އޮތުމަކީ ތަރުޖަމާގެ ކުށެއް ކަމުގައި އަރަބި ދަންނަ ތާރީޚީ އިލްމުވެރިން ގަބޫލުކުރައްވައެވެ. އެހެނީ ސައްޔިދުނާ ޢީސާ އަލް މަސީޙް މިއީ ޢީސާގެ ފާނަށް ނިސްބަތް ކުރުމުގައި އިސްލާމުން އާންމު ގޮތެއްގައި ގަބޫލު ކުރާ މިންވަރެކެވެ. އުމަރު އިބްނި ސައީދު މުރުތައްދުވެ، އިސްލާން ދީނުން ބޭރުވެ ނަސޯރާ ދީން ގަބޫލު ކުރިކަމަށް ލިބޭ ކާފީ ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި ނުބެލެވޭނެ ކަމަށް ބައެއް އިލްމުވެރިން ދެކިލައްވައެވެ.
އުމަރު އިބްނި ސައީދުގެ އަމިއްލަ ޒާތީސިޔަރަތުގައި އޭނާ ލިޔުއްވާފައިވާ، ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ 110 ވަނަ (النصر) ސޫރަތުގެ ފަހު އާޔަތް، {فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَاسْتَغْفِرْهُ ۚ إِنَّهُ كَانَ تَوَّابًا} "ފަހެ، ކަލޭގެފާނުގެ ވެރިރަސްކަލާނގެއަށް ޙަމްދް އާއެކު ތަސްބީޙަ ވިދާޅުވާށެވެ! އަދި ފާފަ ފުއްސެވުން އެދިވަޑައިގެން އެކަލާނގެ ޙަޟްރަތަށް ދަންނަވާށެވެ! ހަމަ ކަށަވަރުން، ގިނަގިނައިން ތައުބާ ޤަބޫލު ކުރައްވާ ކަލަކު ކަމުގައި އެކަލާނގެ ވޮޑިގެންވެއެވެ."
އުމަރު އިބްނި ސައީދުގެ އަމިއްލަ ޒާތީސިޔަރަތު އަރަބި ބަހުން އިނގިރޭސިބަހަށް ފުރޮޅި މީހާ، މި އާޔަތް ތަރުޖަމާ ކޮށްފައިވަނީ ނަސޯރާ ދީނުގެ ' ދަ ލޯޑްސް ޕްރޭޔަރ' ކަމުގައެވެ. އެމީހުންގެ ދުއާ ކުރުމުގައި އެ އިރެއްގައި ހިތަށް އައިގޮތަކަށް ދުއާ ކޮށް އުޅުނު ނަމަވެސް އެމީހުންވެސް ހިތުދަސްކޮށްފައި ހުންނަ ބައެއް ދުޢާ ހުރެއެވެ. މިގޮތުން މި ލިޔެވުނު' ދަ ލޯޑްސް ޕްރޭޔަރ' އަކީ އެމީހުން ދެކޭ ގޮތުގައި ސީދާ ޢީސާ ޢަލައިހިއްސަލާމް ދަސްކޮށްދެއްވި ދުޢާ އެކެވެ. ނަމަވެސް النصر ސޫރަތުގެ ފަހު ބައިގެ ތަރުޖަމާ އަކީ އިސްވެ ދެންނެވުނު ދުޢާ ނޫންކަން އެމީހުންގެ ތެރެއިން އެ ދުޢާ ދަންނަ މީހުންނަށް ރަނގަޅަށް ފާހަގަވާނެއެވެ!
ލައިބްރެރީ އޮފް ކޮންގްރެސް އަށް މި ނާދިރުތޯފާ ވިއްކި ޑެރެކް ޖޭ ބިއަޑް ދެކިލައްވާ ގޮތުގައި އެފްރިކާގެ ހުޅަނގު ބިތުން އެމެރިކާއަށް ގެނެވުނު އަޅުންގެތެރެއިން ސައްތައިން 15 އަކީ މުސްލިމުން ކަމުގައިވުން ވަރަށް ގާތެވެ. މި އަދަދަށްވުރެ އިތުރުވުން މާގާތެވެ. އެމެރިކާއަށް އިސްލާމުން އައި ގޮތަކާމެދު އެމެރިކާ މީހުން، 2001 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރ 11 ވަނަ ދުވަހު ބިރުވެރި ހަމަލާގެ ކުރިން، އިލްމީ ގޮތެއްގައި ވިސްނައިފައެއް ނުވެއެވެ. އިލްމީ މުއައްސަސާތަކުގައި މިވާހަކަތައް ދެކެވެން ފެށީ "ސެޕްޓްމްބަރު 11" ގެ ފަހުންނެވެ. އެފަދަ ބައްދަލުވުމެއްގައި މިފަދަ ލިޔުން އެއްކުރާ ޑެރެކް ޖޭ ބިއަޑް، އޭނާގެ އަތުގައި، އެފްރިކާގެ މުސްލިމް އަޅަކު އަރަބި ބަހުން ލިޔެފައިވާ ޒާތީސިޔަރަތެއް އޮތްކަމަށް ބުނެ އެ އަތުލިޔުން ދައްކައިލުމުން އެ ބައްދަލުވުމުގައި ތިއްބެވި އިއްޒަތްތެރިން ހައިރާންވި ކަމަށްވެއެވެ. ގިނަ ތަޖުރިބާކާރުން، އެފަދަ ލިޔުމެއްގެ އަޑުވެސް އަހާފައެއް ނުވެއެވެ!
ލައިބްރެރީ އޮފް ކޮންގްރެސް ގެ ތަޖުރިބާކާރުން ދެކިލައްވާ ގޮތުގައި މި އަތުލިޔުން ލިޔެފައިވަނީ ވަރަށް މޮޅު ކަރުދާހެއްގައެވެ. އެ ލިޔުން ލިޔުނު ޒަމާނުގައި ލިބެން ހުރި އެންމެ މޮޅު ކަރުދާހަށްވުން ވަރަށް ގާތް ކަމުގައެވެ. އަޅަކަށް އެ ފެންވަރުގެ ކަރުދާސް ގަންދޭނީ އެމީހުންގެ ކުރިމަތީގައިވެސް މީނާ އަކީ ތައުލީމީ މީހެއްކަން ގަބޫލު ކުރެވޭތީ ކަމުގައި ބެލެވެއެވެ. އެފަދަ ތަޖުރިބާކާރުން ދެކިލައްވާ ގޮތުގައި އާންމު ގޮތެއްގައި ފެންނަނީ، އަޅުން އިނގިރޭސި ބަހުން ލިޔެފައިވާ ލިޔުމެވެ. ދެރަކަމަކީ އެފަދަ ލިޔުން، އަޅުން ގެންގުޅުނު މީހުންވެސް ކިޔާ ކަމާއި، އެމީހުން އެފަދަ ލިޔުން ' ސެންސަރު' ކޮށް ބަދަލު ކުރާކަމެވެ. އެމީހުންގެ ގަދަބަދަވިކަމާއި ކުރާ އަނިޔާގެ ވާހަކަތައް ގިނަފަހަރަށް ބަދަލު ކޮށްފައިވާތީއެވެ. ނަމަވެސް އުމަރު އިބްނި ސައީދުގެ މި ޒާތީސިޔަރަތުގެ މުހިންމު ކަމަކީ، އޭނާ އެ ލިޔުން ލިޔުއްވި އަރަބި ބަހަކީ އޭނާ ގެންގުޅުނު ސާހިބު މީހުން،ދަންނަ ބަހެއް ނޫންކަމެވެ. ވީމާ، އެ ލިޔުން ސެންސަރުކޮށް ބައެއް ހިސާބު ބަދަލު ކޮށްފައި ނުވާކަން ޔަގީންވުމެވެ.
އުމަރު އިބްނި ސައީދު އޭނާ ގެންގުޅުނު ނަސޯރާ ދީނުގެ މީހުންނާ އެކީގައި އެމީހުންގެ ފައްޅިއަށް ދުރުވާ ކަމުގައި ލިޔުއްވި ނަމަވެސް، އޭނާ އިސްލާން ދީން ދޫކުރެއްވި ކަމުގެ އެއްވެސް ކާފީ ހެއްކެތް ނެތްކަމުގައިވެސް އަރަބި ދަންނަ އިލްމުވެރިން ގަބޫލު ކުރައްވައެވެ. ނަސޯރާ ދީން، ހިތުގެ އަޑިން ގަބޫލު ކުރެއްވި ނަމަ ބިސްމިނުގެ ބަރަކާތުން ފައްޓަވައި، ހަމްދު ޞަލަވާތަށް ފަހު އޭނާގެ ޒާތީސިޔަރަތު، ތަބާރަ ސޫރަތުން ފެއްޓެވީސްބާއެވެ؟
މިދެންނެވި މައުލޫމާތަށް ބުރަވެ، އަޅުގަނޑު ގަބޫލު ކުރާހިތްވަނީ، މި ނަސީބު ދެރަ، އިލްމުވެރި އަޅު އުމަރު އިބްނި ސައީދު ނިޔާވީ މުސްލިމެއްގެ ގޮތުގައި ހުންނަވައެވެ. އޭނާގެ ފުރާނަ ފުޅަށް ސުވަރުގޭގެ މަތިވެރި ދަރަޖަ މިންވަރު ކުރައްވާށިއެވެ. އާމީން!
- މައިގަނޑު މައުލޫމާތު: ލައިބްރެރީ އޮފް ކޮންގްރެސް ގެ ވެބްސައިޓް
- ސެލީ ހެމިންގްސް ޑޮކިޔުމެންޓްރީ
- މޮންޓިސެއްލޯ.އޯރގް www.monticello.org
މައުލޫމާތަށް ބުރަވެ، އަޅުގަނޑުމެން މުސްލިމުން ގަބޫލު ކުރާނީ، އިލްމުވެރި އަޅު އުމަރު އިބްނި ސައީދު ނިޔާވީ މުސްލިމެއްގެ ގޮތުގައި ކަމަށެވެ. އޭނާގެ ފުރާނަ ފުޅަށް ސުވަރުގޭގެ މަތިވެރި ދަރަޖަ މިންވަރު ކުރައްވާށިއެވެ. އާމީން!