އަޅުގަނޑުމެންގެ އާއިލާއަކީ ޔަމަނުގެ ވިޔަފާރީގެ ނާރެސް ކަމުގައިވާ ޢަދަން ގައި ދިރިއުޅުނު އަރަބި ޔަހޫދީ އާއިލާއެކެވެ. އަޅުގަނޑުމެން މިހާރު މިއުޅެނީ އިޒްރޭލުގައެވެ. ނަމަވެސް ރަމަޟާން މަސް އައުމުން އަޅުގަނޑުގެ އުފަން ބިމުގައި އުޅުނު ދުވަސްވަރުގެ ބައެއް ހަނދާންތައް ލިޔެލާހިތްވީއެވެ.
ރޯދަމަހު އަޅުގަނޑުމެންގެ މަންމަ އުނދުންމަތީގައި ކެއްކި އެއްޗެއް އަޅުގަނޑުމެނަށް ކާންދޭނީ ހަމަ ގާތްގަނޑަކަށް މުސްލިމުންވެސް ރޯދަވީއްލާ ގަޑީގައެވެ. އަޅުގަނޑުމެނަށް މަންމަ ކައްކައިދޭ އެއްޗެއްގެ ވަސް މުސްލިމުކުދިންނަށް ދުވާ ފާނެތީ އެކަމާ ސަމާލުވުމުގެ ގޮތުން އުނދުނަށް އަލިފާން ލާން މަންމަ ބޭނުން ނުވަނީއެވެ. އަސްރުން ފައިބައިގެން މުސްލިމުންވެސް ރޯދަވީއްލާ އެއްޗެތި ތައްޔާރު ކުރަންފެށިމައި ނޫނީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މަންމަ ކައްކާކަށް ނުފަށާނެއެވެ.
ރޯދަމަހު އަޅުގަނޑުމެންގެ ގޭތެރޭގެ ތިޔާގި ކަމަކީ މިދަނޑިވަޅުގައި ނުލިޔެ ދޫކޮށްލެވޭވަރުގެ ކަމެއްނޫނެވެ. އަވަށްޓެރިންގެ ތެރެއިން އެކަކު މޭވާ ގެނެސްދޭނެއެވެ. އަނެކަކު ތަރުކާރީ ހަދިޔާކުރާނެއެވެ. ޔަމަނުގައި އަޅުގަނޑުމެން ލަޙޫޙް ކިޔާ މީރު ފޮޅިއާއި ފާޑުފާޑުގެ ސަޓަންޏާއި މޭވާގެ ފަނި ގެއިން ހުސްނުވެއެވެ.
މިދެންނެވި ތިޔާގި ކަމުގެ އިތުރުން ކުޅެން އައިސްއުޅޭ އަވައްޓެރި ކުދިން ގޭތެރޭގައި ކޮޅުކޮޅަށް ދުވެ ކުޅެން އުޅެއެވެ. މުސްލިމު ކުއްޖެއްތޯ ޔަހޫދީ ކުއްޖެއްތޯ އަހާމީހަކު ނުއުޅެއެވެ. އަޅުގަނޑުގެ ހަނދާނުގައި ހުރީ ވަރަށް އުފާވެރި ދުވަސްތަކެކެވެ.
އިސްލާން ދީނުގައި ރޯދަހިފުން އޮންނަ ބީދައިން އަޅުގަނޑުމެން ރޯދަޔަށް ނުތިބިނަމަވެސް އަޅުގަނޑުމެންވެސް ދުވާލު ހަތަރުދަމު ބޮޑު ކެއުމެއް ނުކަމެވެ. އަމުދުން ގެއިން ބޭރުގައި މީހުންނަށް ފެންނަހިސާބުގައި މެޓައެއް، ބިސްކޯދެއްހައި މިންވަރުވެސް ނުކަމެވެ. އެއްދުވަހަކު އަޅުގަނޑު ބާޒާރުގައި ތަންތަން ބަލައިލައި ވަކި މަގުސަދެއްނެތި މިހެން އުޅެނިކޮށް މީހަކު އަޅުގަނޑުގެ ނަމުން ގޮވާލައިފައި ދެތިން ފަނިއާރަން ދީފިއެވެ. ނޫސްކަރުދާސްކޮޅުގެ ބޭރުންވެސް އެފަނިއާރަންކޮޅުން އަޅުގަނޑަށް ދުވާ މީރުވަހުން އެއެތިކޮޅު ހިފައިގެން ދުވަމުން ދުވަމުން ގެއަށް ދިޔަ މަގުމަތީގައި އެއްވެސް މީހަކަށް ނުފެންނާނެކަމަށް ހީކޮށް، ކުޑަކޮށް ނިވާވެލާފައި އެތަނުން އެއް ފަނިއާރަން ކާން ފަށައިފީމެވެ. ހަމަ ދަތްއެޅިވަގުތު އެމަގަށް އެޅި އަޅުގަނޑުގެ އެއްފުރާ ކުދިން ' ރޯދަނުކުނި ރޯދަ ނުކުނި' ކިޔައި އަޅުގަނޑު ފަހައި ދުވަން ފަށައިފިއެވެ. އަޅުގަނޑު ދުވަމުން ގޮސް ގެއަށް ވަނުމުން ފަހަތުން ވަދެ، މަންމަ ގާތުގައި އެކުދިން އަޅުގަނޑު ރޯދަ ނޫންކަމާއި މަގުމަތީގައި ކެއި ވާހަކަ ދައްކައި ޝަކުވާކޮށްފިއެވެ.
ގެއިން ބޭރުގައި އަޅުގަނޑު ބަހައްޓާފައި އެތެރެއިން އެއްތެޔޮކޮޅެއް ކަހަލަ ހިމަ ދަނޑިކޮޅެއް ގެންނަވައި އެކުދިން ކުރިމަތީގައި އެދުވަހު އަޅުގަނޑަށް މަންމަ އަދަބު ދެއްވިއެވެ! ރޯދަނުކުނި ކުއްޖަކަށް ހައްގުވާ އަދަބު އަޅުގަނޑަށް ލިބިއްޖެކަމަށް ގަބޫލުކޮށް އެކުދިން ގޭދޮށުން ދުރަށް ޖެހިލުމުން އަޅުގަނޑު އެތެރެއަށް ވައްދައި، ރޯދަޔަށް ތިބޭ މީހުންގެ އިހްސާސަށް ބަލަން ޖެހޭނެ ކަމަށާއި ދެން އެކަހަލަ ކަމެއް ނުކުރުމަށް މަންމަ ނަސޭހަތްތެރި ވެލެއްވިއެވެ. އަދި އެއް ހަފުތާއަށް ބޭރަށް ކުޅެން ނުދެވޭ ގޮތަށް އަޅުގަނޑު ގޭގައި ބަންދު ކުރެއްވިއެވެ. ބަންދުން ވީއްލުނު ދުވަހު އަޅުގަނޑު ބޭރަށް ނިކުތުމުން ފަހަތުން ދުރުވެ އަޅުގަނޑުގެ ޖީބުތައް ފާސްކުރެއްވިއެވެ. ފެނާއި ކާނާ ފޮރުވާފައި ނެތްކަން ޔަގީންކުރައްވާފައި ނޫނީ އަޅުގަނޑު ދުލެއް ނުކުރެއްވިއެވެ!
އަޅުގަނޑުގެ ޅަފުރާގައި ޔަމަނުގައި މުސްލިމުންގެ މެދުގައި އުޅުނީ ވަރަށް އުފާވެރި ރީތި ދިރިއުޅުމެކެވެ. އެއްވެސް އާއިލާއެއްގެ ދީނާހުރެ މަލާމަތްކޮށް ކުޑައިމީސްކުރުމުގެ އެއްވެސް މިންވަރެއް ނުދެކެމެވެ. ވަށައިގެން ތިބި މުސްލިމު އާއިލާތަކަކީ މާއްދީގޮތުން މާ މުއްސަނދި އާއިލާތަކެއް ނޫނެވެ. މުއްސަނދީ ދިރިއުޅުމުގެ ރީތަކަމާއި އަޚުލާގުގެ ނަލަކަމުންނެވެ. އެއް އިންސާނަކު އަނެއް އިންސާނަކަށް ކުރި ގަދަރާއި އިހްތިރާމުންނެވެ.
މިއަދު އަޅުގަނޑު މިހުރީ އިސްރާއީލުގައެވެ. އެއީ އަޅުގަނޑުގެ މައިންބަފައިން އަޅުގަނޑުމެން ގޮވައިގެން ހިޖުރަ ކުރި ރަށެވެ. ޔަހޫދީންނަށް ޓަކައި ޔަހޫދީން އުފައްދައި އާރާސްތުކުރިކަމަށް ބުނާ ބިމެވެ. ދިރިއުޅެން އަޅުގަނޑުމެނަށް ލިބުނު ގެ ހުރީ ވަށައިގެން ޔަހޫދީން އުޅޭ ހިސާބެކެވެ. ނަސޯރާއިންނާއި މުސްލިމުންނެއް މިހިސާބަކުން ނުފެނެއެވެ. ނަމަވެސް ހުސް ޔަހޫދީންގެ މެދުގައި އަޅުގަނޑުމެން އަރަބި، ޔަމަނު ޔަހޫދީން މިތިބީ ވަރަށް ނިކަމެތިވެފައެވެ. އިޒްރޭލުގެ ޕާސްޕޯޓާއި ރައްޔިތެއްކަން އަންގައިދޭ ކާޑު އަތުގައި އޮވެމެ ތިންވަނަ ނުވަތަ ހަތަރުވަނަ ދަރަޖައިގެ ރައްޔިތުންގެ ގޮތުގައެވެ. ހަގީގަތުގައި އަޅުގަނޑަށް ހަމަ އެންމެ ފުރަތަމަ ދުވަހުވެސް ހީވީ މަގު އޮޅި ވާވަދެގެން، އަންނަން ނުވާ ތަނަކަށް އާދެވުމުގެ ހިތި އިހްސާސެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ އަރަބިވަންތަ ކަމާއި އުޅެބޮޑުވި ޢަދަނުގެ ހިތްހެޔޮ އެކުވެރިން ދޫކޮށް އެކަނިވެރިވުމުގެ ހިތި ކަމެވެ. އަރަބި ހަރުބަހެއްގައި ބުނެއެވެ. އަމިއްލަ ރަށް ދޫކޮށް ދާމީހާ އަކީ އަމިއްލައަށް އަނިޔާވެރިކަން ލިބިގަންނަ މީހެކެވެ.
މިހާރު އަޅުގަނޑަށް ލިބިފައި މިވަނީ ހަތަރު ފާރާއި ވިއްސަކަށް މަގު ހިމެނޭ ހިސާބުގައި އުޅުމުގެ ހުއްދަ ނުވަތަ މިނިވަން ކަމެވެ. ޢަދަނުގައި އުޅުނު ދުވަސްވަރު އަޅުގަނޑުމެން މިނިވަންކަމާއި އަމާންކަމުގައި މުޅި ހިސާބުގައި ކުޅެން ދުވީމެވެ. ދުވަހަކު ނުދެކޭ މީހަކުވެސް ރުޅިއައިސް ރުންކުރު އެއްޗެއް ނުބުނެއެވެ. އެއްދުވަހަކު އަޅުގަނޑުގެ މިތުރުންނާ އެކީގައި މިސްކިތަކަށް ވަދެ ޖަމާއަތުގައި ނަމާދުކޮށް އަވަދިވެ ބޫޓަށް އެރުމުގެ ތެރޭގައި ހަނދާވީ އަޅުގަނޑަކީ މުސްލިމެއް ނޫންކަމެވެ. އެކީގައި އުޅެވިފައިވާ ބަދަހިކަން މިކަމުން އެކަނިވެސް ސިފަ ކުރެވޭ ނޫންތޯއެވެ.
ކޮންމެއަކަށް މިއަދު އަޅުގަނޑު މިހުރީ ވަރަށް އެކުވެރި، ހެޔޮލަފާ މިތުރުން ދޫކޮށް އަޅުގަނޑު އެރަށަކަށް ނިސްބަތް ނުވާ އަދި އެ ގައުމުވެސް އަޅުގަނޑަށް ވަކި ހެވެއް ނޭދޭ ބީރައްޓެހި ރަށެއްގައެވެ. ވަކިވުމުގެ ކުރިން ޔަމަނު ކޮންމެ މީހަކަށް، އަދި ވަކީން ޢަދަނުގެ ހިތްހެޔޮ އެންމެންނަށް ސަލާމާއި އީދު މުބާރަކު ފޮނުވަމެވެ!
ޢާމޫސް ޤައްބާޞް ގެ ލިޔުއްވުމެއްގެ ތަރުޖަމާއެއް
ވަރަށް ވެސް ރީތި ޢިބްރަތްތެރި ވާހަކަ އެއް.
ވަރަށް ބޮޑަށް ޝުކުރިއްޔާ